Veranderende dialogen. Foto’s uit The Walther Collection.

Hoe worden historische en culturele veranderingen weerspiegeld in het medium fotografie? Daarover gaat de tentoonstelling Veranderende dialogen. Foto’s uit The Walther Collection in museum K21 in Düsseldorf.

Met meer dan 500 werken presenteert het museum baanbrekende fotografie uit Afrika en de wereldwijde diaspora. The Walther Collection is een stichting die zich inzet voor het kritische begrip van historische en hedendaagse fotografie en aanverwante media. Door middel van internationale tentoonstellingen en publicaties brengt The Walther Collection het sociale gebruik van fotografie onder de aandacht.

Jo Ractliffe, Mined forest outside Menongue on the road to Cuito Cuanavale, 2009 © The artist. Courtesy the artist, Stevenson, Cape Town and Johannesburg and The Walther Collection, Neu-Ulm/New York.

Okwui Enwezor

Okwui Enwezor (1963 – 2019), één van de invloedrijkste curatoren van de afgelopen decennia, cureerde de eerste tentoonstelling van The Walther Collection in 2010. Door middel van portretfotografie liet Enwezor zien dat de ontwikkelingen binnen de fotografie geografisch en historisch niet gelijkmatig verlopen. Maar juist gevormd worden door breuken en contrasten – en ook door dialogen. Met zijn presentatie probeerde hij de conceptuele en vergelijkende relatie tussen tradities van de beeldmakers en de veranderingen van de Afrikaanse identiteit en Afrikaanse subjectiviteiten op de weg van koloniale naar postkoloniale moderniteit begrijpelijk te maken.

10 jaar later

Ruim tien jaar later eert de Kunstsammlung NRW het baanbrekende pionierswerk van Okwui Enwezor en de uitzonderlijke inzet van de verzamelaar Artur Walther. Hun belangrijke bijdrage aan de kunstgeschiedenis van de fotografie maakt dit soort grensverleggende museale projecten mogelijk.

Rotimi Fani-Kayode, Untitled, 1987–1988. Courtesy Autograph ABP, London and The Walther Collection, Neu-Ulm/New York.

Gender, cultuur en racisme

De historische dialogen worden begeleid door queer-performative portretten van Rotimi Fani-Kayode (1955-1989). Maar ook door series van artistiek-conceptueel werkende fotografen zoals Yto Barrada, Samuel Fosso, Sabelo Mlangeni, Zanele Muholi, MwangiHutter en Grace Ndiritu of Berni Zeehond. Beïnvloed door visueel activisme en een subversieve agenda, stellen de werken, voornamelijk gemaakt in de vroege jaren 2000, het binaire gendersysteem ter discussie en dagen ze culturele toe-eigening en structureel racisme uit.

De leefomgeving

Verder is er aandacht voor de bebouwde omgeving, de dichte structuren van de grote steden of het weidse, lege landschap. Hierin zijn sporen van (post)koloniale en (post)industriële conflicten gegrift, evenals bewijzen van spiritualiteit, trauma en collectief geheugen.

Guy Tillim, Grande Hotel, Beira, Mozambique, 2008 © The artist. Courtesy the artist, Stevenson, Cape Town and Johannesburg and The Walther Collection, Neu-Ulm/New York.

De nieuwe generatie

Ook de nieuwe generatie komt aan bod. Hun werken staan ​​voor een hedendaagse paradigmaverschuiving in post- en dekoloniale hedendaagse discussies. Verder geven ze inzicht in de huidige mogelijkheden en complexe thematische concentraties van polyfone, subjectieve en geëngageerde fotografie vanuit een Afro-diasporisch perspectief.