Made in China - dit label zien we op vrijwel alle spullen die we kopen. Maar de exporthit uit China, die al duizenden jaren onovertroffen is, is geen T-shirt of smartphone, maar porselein. Het witte goud gemaakt van kaolien, veldspaat en kwarts heeft een geschiedenis van maar liefst meer dan 3000 jaar. Het werd aanvankelijk geproduceerd voor het Chinese keizerlijk hof en de binnenlandse markt. Maar later ook voor de export waardoor Chinees porselein onderdeel is geworden van de Nederlandse cultuur. Pas aan het begin van de 18e eeuw ontdekten vakmensen in Europa hoe ze het zelf konden maken: in 1708 werd in Meissen een porseleinrecept ontwikkeld. Maar het unieke blauw-witte porselein van de Ming-dynastie (1368–1644) en het kleurrijke porselein van de famille rose en famille verte uit de 17e eeuw hebben hun populariteit nooit verloren. Zelfs vandaag de dag bereikt Chinees porselein recordbedragen. De Shanghai-miljardair Liu Yiqian betaalde in 2014 36 miljoen dollar voor een "Chicken Cup"; een delicate kom met een diameter van slechts 8 centimeter uit de 15e eeuw. In dit artikel op Catawiki wordt uitgelegd waarom het loont deze kunstvorm te verzamelen.
De fascinatie voor porselein
Wat maakt porselein zo bijzonder dat het mensen al duizenden jaren fascineert? Het Museum für Kunst und Gewerbe Hamburg (MK&G) gaat in op deze vraag in de tentoonstelling Made in China! Porselein met 180 stukken uit de collectie. Je komt van alles te weten over de technische en artistieke ontwikkelingen maar ook over de functie en kwaliteit van het Chinees porselein. De tentoonstelling toont opmerkelijke vazen, borden, schalen en figuren uit de Ming (1368-1644) en Qing (1644-1911) dynastieën, van keizerlijk porselein tot exportgoederen. Het hoogtepunt van de expositie is de collectie keizerlijk porselein, uniek in Duitsland.De definitie van porselein
In China is een hoge baktemperatuur en bovendien het heldere geluid bij het aantikken van een object bepalend. Terwijl in Europa de componenten van het baksel (kaolien, veldspaat en kwarts) bepalen of het om porselein gaat. Doorslaggevend is het veldspaat, dat in het vuur smelt en bij afkoeling niet terugkeert naar zijn oorspronkelijke kristalstructuur. Het resultaat is een bijzonder materiaal: smetteloos wit, doorschijnend, delicaat en toch duurzaam.Grote variatie
Deze tentoonstelling brengt de meest populaire soorten samen, zoals monochroom, het ons zo vertrouwde blauw/wit en verder porselein met glazuurdecoraties. De focus ligt op de porseleinproductie van de keizerlijke ateliers. Onder keizer Kangxi (reg. 1662-1722) produceerden deze een voorheen ongeëvenaarde verscheidenheid in technologie, vorm en kleur. Zijn zoon, keizer Yongzheng (r. 1723-1735) perfectioneerde het beschilderen van de objecten. En zijn opvolger Keizer Qianlong (reg. 1736–1795) staat bekend om zijn excentrieke nieuwe creaties. [caption id="attachment_3835" align="alignnone" width="1735"]
Vaas China, Kangxi-tijdperk (1662-1722) Porselein met ijzerglazuur, H 22,7 cm, D 11,2 cm MK&G Hamburg, schenking van de heer Herm. Emden Foto: Jörg Arend[/caption]
In schril contrast hiermee staan de eenvoudige lijkende, maar technisch uiterst complexe monochrome variaties. De diepblauwe, felgele, fluweelrode en koelwitte voorwerpen dienden om de verschillende hemelgoden aan het Chinese hof te vereren.
Een groot deel van de tentoongestelde voorwerpen is afkomstig uit de collecties van de familie Reemtsma en het echtpaar Ingeborg en Harold Hartog. Twee schenkingen uit 1996 en 2008 vormen een onschatbare aanvulling op de MK&G collectie.
[caption id="attachment_3834" align="alignnone" width="1735"]
Bord met wijnranken decoratie (Baoxianghua) China, Yongle-tijdperk (1402–24) Porselein beschilderd in kobaltblauw onder het glazuur, H 6,9 cm, D 38,9 cm Museum für Kunst und Gewerbe Hamburg, Schenking Harold en Ingeborg Hartog Foto: Jörg Arend[/caption]
Lygia Pape „Zonder titel (Tecelar)” – 1960, houtsnede op rijstpapier, 32 x 54 cm. Estrellita and Daniel Brodsky Collection © Projeto Lygia Pape[/caption]
Lygia Pape, „O Ovo” („Het ei”) – 1967, Vintage zwart/wit foto © Projeto Lygia Pape[/caption]
Later in de jaren zestig en zeventig maakte Pape vooral video's en installaties. Hierin verwerkte ze sarcastische en kritische verwijzingen naar de Braziliaanse dictatuur. Vanaf de jaren tachtig werden deze metaforen subtieler.
Paul Gauguin (1848 - 1903), Tahitiaanse vrouwelijke vissers, 1891 olie op doek 71,0 x 90,0 cm © Staatliche Museen zu Berlin, Nationalgalerie / bruikleen van Ernst von Siemens Kunststiftung / Jörg P. Anders[/caption]
Tegen de achtergrond van het postkoloniale debat stelt de tentoonstelling de mythe van de wilde kunstenaar, een beeld gecreëerd door de kunstenaar zelf, ter discussie. 
Geboorte van de nieuwe mens, 1923 olieverf op hout 120 x 98 cm
Heinrich Vogeler, Sommerabend (Het concert), 1905 olieverf op doek 175 x 310 cm Bondsrepubliek Duitsland / Land Niedersachsen / Landkreis Osterholz Foto: Barkenhoff-Stiftung Worpswede[/caption]
Heinrich Vogeler, detail gouden spiegel met decoratie van rozen, ca. 1910, hout marmer en kristal, ca. 2,30 m x 65 cm collectie Haus im Schluh Foto: Jörg Sarbach / Worpsweder Museumsverbund[/caption]
Jo Ractliffe, Mined forest outside Menongue on the road to Cuito Cuanavale, 2009 © The artist. Courtesy the artist, Stevenson, Cape Town and Johannesburg and The Walther Collection, Neu-Ulm/New York.[/caption]
Rotimi Fani-Kayode, Untitled, 1987–1988. Courtesy Autograph ABP, London and The Walther Collection, Neu-Ulm/New York.[/caption]
Guy Tillim, Grande Hotel, Beira, Mozambique, 2008 © The artist. Courtesy the artist, Stevenson, Cape Town and Johannesburg and The Walther Collection, Neu-Ulm/New York.[/caption]
Sophia Schliemann, de echtgenote van Heinrich met gouden sieraden uit de opgraving van Troje[/caption]
Schliemann schonk in 1881 al zijn vondsten aan de stad Berlijn. Bij de inrichting van de Schliemannzaal werd een later beroemd geworden foto gemaakt van Sophie Schliemann in Trojaans ornaat met gouden sieraden uit de zogenaamde Schat van Priamus.
Met spectaculaire vondsten uit de koninklijke graven in Mycene en de Trojaanse Collectie presenteert de tentoonstelling in de James-Simon-Galerie en in het Neues Museum de resultaten van zijn archeologische opgravingen.
Yoon-Hee: „Delle Même Nikki“, 128x96,6 cm, © Yoon-Hee 2022[/caption]
Daarnaast heeft Yoon-Hee ook een uitgebreid oeuvre van inkttekeningen gecreëerd waarin ze processen verbeeldt die ze ook in de beeldhouwkunst onderzoekt. Het is echter in haar tekeningen op groot formaat dat de kijker het meest waarschijnlijk haar Aziatische roots voelt: in de reductie tot de essentie en in het contrastrijke zwart-wit.
Meer werk en ook een video is te zien op de 
Waarschijnlijk uit Palazzo Pazzi in Florence. Nu 
Anne en Patrick Poirier, De geboorte van Pegasus, 1988, Detail © Bogdan Harstall, Ludwig Museum, VG Bild-Kunst 2020[/caption]
Het draait om de kwetsbaarheid van cultuur en om het collectieve geheugen van de samenleving. Maar ook om de wereld van achtergebleven voorwerpen en natuur. Ze beschouwen dit als een overzicht van de tot de verbeelding sprekende plaatsen uit de oudheid (het collectieve geheugen). En vervolgens contrasteren ze die wereld met de wereld van het digitale (als plaatsen van het heden en de toekomst). Ze vormen het zicht op toekomstige werelden als een volledig witte ruimte.
De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door de Peter & Irene Ludwig Stichting.
Christo en Jeanne-Claude voor de Wrapped Reichstag, Berlijn 1995, foto: Wolfgang Volz, © 2021 Christo and Jeanne-Claude Foundation[/caption]
Marc Chagall, de gevallen engel, 1923-33-47, olieverf op doek, 147,5 x 188,5 cm, Kunstmuseum Basel, privécollectie © VG Bild-Kunst, Bonn 2021, foto: Martin P. Bühler[/caption]
Wolf Vostell: „Mad Special & 2 TV“, 1962, collage op doek, 190,2 x 145 cm, schenking van Sammlung Ludwig, Aachen, Ludwig Museum Koblenz, Inv. Nr. LM 1992/61. © Ludwig Museum Koblenz, VG Bild-Kunst Bonn 2022[/caption]
Beide kunstenaars hadden niet alleen een gemeenschappelijk thema, maar namen in de loop van de jaren vijftig onafhankelijk van elkaar hun toevlucht tot de collage- en montagetechnieken van de vroege avant-garde. Vostell wordt beschouwd als één van de early adopters van video- en installatiekunst en als pionier van Happenings en 
Niki de Saint Phalle - Nana fontijn in de 