Klee in Noord Afrika is een tentoonstelling in het Museum Berggruen in Berlijn waarin de reizen van Klee centraal staan. Zoals in die tijd gebruikelijk reisde Paul Klee door de Orient. De eerste keer als beginnende kunstenaar naar Tunesië. Vervolgens later in zijn carrière naar Egypte. Hij was toen docent aan het Bauhaus.
De Tunisreis en zijn nieuwe beeldtaal
In 1914 ging Klee samen met collega’s August Macke en Louis Moilliet twee weken op reis naar Tunesië. Omdat deze reis zo bepalend is geweest voor zijn creatieve ontwikkeling, is Die Tunisreise 1914 een begrip geworden. In meer dan veertig aquarellen en tekeningen wordt zijn pallet kleuriger en zijn motieven abstracter. Klee vertaalt architectuur en landschap in rasterachtige kleurvelden, zoals in de aquarel “Rode en witte koepels”.
Hoe belangrijk hij zelf deze reis heeft ervaren, blijkt uit deze beroemde passage uit zijn dagboek: “Es dringt so tief und mild in mich hinein, ich fühle das und werde so sicher, ohne Fleiss. Die Farbe hat mich. Ich brauche nicht nach ihr zu haschen. Das ist der glücklichen Stunde Sinn: ich und die Farbe sind eins. Ich bin Maler.”
De Egyptereis en “Cardinalprogression”
Veertien jaar later gaat Klee op studiereis naar Egypte. Hij is teleurgesteld over de architectuur en de leefomstandigheden maar toont zich enthousiast over de natuur. Het door Klee gelanceerde begrip “Cardinalprogression” wordt met de Egyptereis in verband gebracht. Hiermee doelt Klee op een rechthoekige compositie die door één of meer verticale lijnen verdeeld wordt. Vervolgens worden die rechthoeken weer in een andere rechthoeken verdeeld. En dat alles volgens een weloverwogen ritmisch patroon. De inspiratie hiervoor heeft hij mogelijk opgedaan door de velden langs de rivier de Nijl.
Paul Klee, vermessene Felder, 1929, aquarel en potlood, 30,4 x 45,8 cm, Collectie en foto: Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen, Düsseldorf
Klee in Noord Afrika
De tentoonstelling is samengesteld uit werk van het museum aangevuld met vijf stukken uit de Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen, Düsseldorf.
Boeken over Paul Klee
Er zijn talloze boeken over Paul Klee geschreven. Vooral dit overzichtswerk: Paul Klee – Life and Work is een aanrader. Het boek is in het Engels en in juni 2020 in een nieuwe druk verschenen. Over de Tunisreise specifiek is dit boek een absolute én betaalbare must: Die Tunisreise 1914: Paul Klee, August Macke, Louis Moilliet
Adres en route
Openingstijden
| maandag | gesloten |
| dinsdag | 10:00 – 18:00 |
| woensdag | 10:00 – 18:00 |
| donderdag | 10:00 – 18:00 |
| vrijdag | 10:00 – 18:00 |
| zaterdag | 11:00 – 18:00 |
| zondag | 11:00 – 18:00 |
Entreeprijs
Regulier tarief Museum Berggruen en Sammlung Scharf Gerstenberg incl. speciale tentoonstelling € 12,- / met korting* € 6,- / zonder speciale tentoonstelling € 10,- / met korting* € 5,- / jongeren tot 18 jaar gratis
- ga je 3 of meer musea in Berlijn bezoeken in 3 dagen? Koop dan een Museumspass: drie dagen gratis toegang tot de bekendste musea voor €29 (2020)
- in de online ticket shop van de musea kun je ook een tijdvenster reserveren zodat je niet in de rij hoeft te staan
Wijzigingen onder voorbehoud: kijk op de website van de Staatliche Museen zur Berlin voor de meest actuele informatie over openingstijden en/of entreeprijzen.
Vervoer en verblijf
Zin gekregen om naar Berlijn te gaan? Kijk dan voor hotels bij onze partner booking.com. Voor treinreizen ben je bij NS International aan het juiste adres. Reizen terwijl je lekker ligt te dromen? Boek dan je ticket Amsterdam – Berlijn bij European Sleeper (vanaf zomer 2022).
Uitstappen openbaar vervoer
- bushalte Schloss Charlottenburg
Aanbevolen hotel
Het appartement Spreeblick ligt op loopafstand van het museum en Charlottenburg, net aan de andere kant van de rivier de Spree. Zoals de naam al doet vermoeden, heb je vanaf het balkon een geweldig uitzicht over de rivier. Verder is het een ruim appartement dat erg leuk is ingericht.