Van 18 juni tot 25 september 2022 is het eindelijk weer zover: een nieuwe documenta in Kassel.
We kennen de documenta als een podium voor het nieuwste van het nieuwste in de beeldende kunst. Maar dat lag bij de allereerste editie anders.
De eerste documenta
Een wereldtentoonstelling der moderne kunst. Dat was de insteek van de eerste documenta van 1955 in Kassel. Initiatiefnemer Arnold Bode wilde vooral het werk tonen dat onder het voormalige nazi-regime als “entartet” was betiteld. Hiermee hoopte hij de artistieke avant-garde terug te halen naar Duitsland voor een herintroductie bij een breed publiek.
Deze eerste documenta was bovendien niet meer dan een extra attractie bij de grote Bundesgartenschau die naar verwachting meer dan 100.000 bezoekers zou trekken. Bode benutte deze kans om abstracte kunst onder de aandacht te brengen bij een groot publiek.
Bundesarchiv, B 145 Bild-F002899-0009 / Teubner / CC-BY-SA 3.0, CC BY-SA 3.0 DE, via Wikimedia Commons
Deelnemers documenta 1955
Het zwaartepunt van de tentoonstelling lag op de abstracte schilderkunst uit de 20-er en 30-er jaren. Uit Nederland waren Theo van Doesburg en Piet Mondriaan vertegenwoordigd. Verder was werk te zien van onder meer Max Beckmann, Giorgio de Chirico, Wassily Kandinsky, Paul Klee en Henri Matisse. En van beeldhouwers zoals Wilhelm Lehmbruck en Henry Moore. Ook enkele vrouwelijke kunstenaars waren vertegenwoordigd zoals Paula Modersohn-Becker, Maria Helena Vieira da Silva, Sophie Taeuber-Arp en Barbara Hepworth.
Een volledig overzicht van de deelnemers en andere wetenswaardigheden vind je in de sectie Retrospective van de officiële website.
Fridericianum Kassel, hoofdgebouw van documenta sinds 1955. Hier tijdens documenta 12 in 2007.
Fridericianum
Het hoofdgebouw is sinds die eerste manifestatie het statige Fridericianum. Het gebouw werd in 1779 geopend als één van de eerste musea op het Europese vasteland. Stichter van het instituut was Friedrich II, landgraaf van Hessen-Kassel die de bouw financierde door soldaten te verhuren aan andere mogendheden.
Na de Tweede Wereldoorlog was het gebouw voor een groot deel verwoest maar voor de opening van de eerste documenta deels gerenoveerd. Een volledige renovatie vond pas plaats in 1982.
documenta 15 – editie 2022
Nog steeds is de documenta de belangrijkste tentoonstelling van hedendaagse beeldende kunst ter wereld. De tentoonstelling vindt eens in de 5 jaar plaats en duurt precies 100 dagen. Bij iedere editie wordt één curator aangesteld die het thema bepaalt. Samen met een team worden vervolgens kunstenaars geselecteerd die een uitnodiging krijgen om te exposeren.
Dit jaar is ruangrupa het creatieve brein achter documenta. Het kunstcollectief uit Jakarta, Indonesië heeft als uitgangspunt voor de tentoonstelling de waarden en betekenis van lumbung genomen. Een lumbung is een gemeenschappelijke schuur waar iedere boer het surplus van de oogst heen brengt om te verdelen onder de dorpsgenoten. ruangrupa zet het in als artistiek en economisch model dat is geworteld in collectiviteit en duurzaamheid. Naast bovenstaande videoclip geeft dit interview in e-flux journal een goed inzicht in de ideeën en idealen van dit collectief.
Het programma
In de aanloop naar documenta 15 nodigt ruangrupa gemeenschapsgerichte collectieven, organisaties en instellingen van over de hele wereld uit om samen lumbung te beoefenen en te werken aan nieuwe duurzaamheidsmodellen en collectieve praktijken van delen. Een overzicht van alle deelnemers .
Praktisch
Een ticket voor een hele dag kost €27, voor 2 dagen €45 en €125 voor de gehele periode.
Tickets zijn online verkrijgbaar via de speciale website.
SRC-Reizen biedt een 4-daagse georganiseerde reis met onder meer een voorbereidende lezing, ervaren reisleiding, hotel in Kassel, entree voor 2 dagen en extra excursies. Boek deze culturele reis →
- Openingstijden: Documenta is 7 dagen per week open van 10:00 tot 20:00. De tijden van evenementen kunnen hiervan afwijken.
- De tentoonstellingsruimtes zijn zoveel mogelijk rolstoeltoegankelijk gemaakt
- Huisdieren zijn niet toegestaan m.u.v. geleidehonden
- Fotograferen voor privégebruik is alleen toegestaan zonder flits. Voor alle andere gevallen moet eerst toestemming gevraagd worden.
- Route: documenta is het best te bereiken met openbaar vervoer. Het toegangskaartje (m.u.v. het passe partout) geeft recht op gratis openbaar vervoer in de KasselPlus omgeving.
- Garderobe: Jassen en tassen kunnen op een centrale plaats achtergelaten worden.
Het startpunt van de documenta 15 is de Friedrichsplatz:
documenta und Museum Fridericianum gGmbH
Friedrichsplatz 18
34117 Kassel
Hier is een informatiepunt/kassa, een boekhandel, kun je je rondleiding boeken en je jas en/of tas afgeven.
Kijk voor meer praktische informatie op de website die speciaal voor deze gelegenheid is gemaakt.